Planned Color Pooling met Lang Kleurverloop Garen

Planned Color Pooling is een opmerkelijk fenomeen dat zich kan voordoen als je met kleurverloop garen werkt. Het kan iets heel leuks zijn maar het kan ook super irritant zijn, ligt er aan hoe je ernaar kijkt en waar je mee bezig bent.

If you don’t speak Dutch, I also have this post available in English.

Huh? Color Pooling? Wat is dat?

Indien je nog niet eerder met kleurverloop garen hebt gewerkt weet je misschien niet wat Color Pooling is. Color Pooling ontstaat wanneer dezelfde kleur uitlijnt over meerdere rijen of toeren van je werk. Meestal is dit iets wat je niet wilt; de meeste mensen gebruiken kleurverloop garen voor de willekeurige kleureffecten die je ermee creëert. Je kunt er echter voor kiezen om het uitlijnen van kleuren voor jou te laten werken en mooie patronen te creëren.

Hoe werkt Planned Color Pooling?

Planned Color Pooling is gebaseerd op het principe dat wanneer garen gemaakt wordt, het met een bepaald ritme in de kleurveranderingen wordt gemaakt. Bijvoorbeeld, het garen kan uit de herhalende kleuren rood – grijs – groen – blauw – oranje bestaan. Dit betekent dat wanneer de streng aan het einde oranje, de volgende kleur weer rood is en dan begint de volgorde kleurcyclus rood – grijs – groen – blauw – oranje. De kleurcyclus zal zichzelf blijven herhalen en het is deze voorspelbare herhaling die we gaan gebruiken om iets moois te maken.

Om mooie effecten met Planned Color Pooling te krijgen moet je gesynchroniseerd met het kleurverloop van het garen werken. Dit betekent per definitie dat het ritme waarin je werkt uniek zal zijn voor jou omdat we allemaal een eigen draadspanning en manier van werken hebben. Voordat we in alle details duiken over persoonlijke verschillen laten we eerst kijken hoe Planned Color Pooling eigenlijk werkt.

Kijk even rustig naar het schema hieronder. Ieder blokje stelt een steek voor. Dit kan een willekeurige steek zijn, zoals een vaste of een stokje, maar het kan ook een groepje steken zijn. Maakt niet uit; wat belangrijk is, is dat iedere steek hetzelfde is voor ieder blokje. Laten we nu aannemen dat we met een kleurverloop garen werken dat uit 5 kleuren van gelijke lengte bestaat met de kleurcyclus rood – grijs – groen – blauw – oranje en laten we ook nog eens aannemen dat we 5 steken nodig hebben om ieder kleursegment te haken. Dit betekent dat als we de eerste steek haken aan het begin van kleur 1 (steek A1), we na 25 steken de hele kleurcyclus hebben gehaakt (steek Y1).

Voor rij 2 keren we ons werk en herhalen we rij 1. Dit betekent dat rij 2 precies hetzelfde zal zijn als rij 1, maar dan in omgekeerde volgorde. Om beter te kunnen volgen wat ik bedoel heb ik pijlen op het schema gezet om de werkrichting aan te geven.

Rij 3 is een herhaling van rij 1 en 2, maar nu gebeurt er iets bijna magisch. Zoals je kunt zien in het schema lijnen de kleuren van rij 3 PRECIES op met de kleuren van rij 1. Het is deze opzettelijke uitlijning van kleuren die we Planned Color Pooling noemen. Wanneer je meerdere rijen hebt gehaakt zie je dat de kleuren van ieder tweede rij oplijnen en zo strepen maken in je werk. Zie zo, een gehaakt stofje met Planned Color Pooling effect is geboren.

Hoe werkt Argyle Planned Color Pooling?

Nu dat je weet hoe Planned Color Pooling werkt, kun je een stapje verder gaan; Argyle Planned Color Pooling. Eigenlijk is het hetzelfde proces als Planned Color Pooling, maar nu gaan we de kleuren zowel uitlijnen als laten bewegen in het karakteristieke ruitpatroon dat zo kenmerkend is voor argyle patronen. Vooral niet stressen, het is niet zo erg als het eruit ziet. Ik neem je stap-voor-stap mee.

Laten we weer uitgaan van hetzelfde garenvoorbeeld als hierboven, een garen met kleurverloop rood – grijs – groen – blauw – oranje en we werken weer een rij steken beginnend bij rood en de laatste steek is oranje.

VOORDAT we verder gaan met rij 2 halen we 1 steekje uit, dit is steek Y1 en dan gaan we verder met rij 2. Omdat we deze ene steek hebben weggehaald wordt ons lapje één steek korter en schuift het kleurpatroon een klein beetje op.

Steek Y1 wordt nu gewerkt op positie X2 en de steek die op positie X2 moest komen moet ook een steekje opschuiven naar positie W2 enzovoort. Aangekomen bij het einde van rij 2 gaat de steek die op positie B2 moest komen naar A3 en de steek die op A2 moest komen naar B3. Op deze manier hebben we een verschuiving van 2 steken. Deze verschuiving van 2 steken per 2 rijen is de reden waarom de kleuren gaan bewegen. In het midden van het lapje kruisen de kleuren elkaar en kan het een beetje rommelig overkomen, maar de ruit zal vooral aan de buitenkant goed zichtbaar zijn. In dit voorbeeld is de blauwe ruit het meest zichtbaar.

Vereisten voor het garen

In theorie zou Planned Color Pooling met een willekeurig kleurverloop garen moeten werken, maar ik heb gemerkt dat er sommige soorten garen zijn die werken en een aantal andere die niet werken. Ik heb 7 verschillende kleurverloop garens onderzocht en ik ben tot de volgende conclusies gekomen:

Het garen moet duidelijke kleurovergangen hebben. Dit betekent dat garen dat geleidelijk van een kleur naar een ander gaat niet geschikt is. Je hebt de plotselinge overgang nodig om te kunnen bepalen wanneer je bij een nieuwe kleurcyclus bent aangekomen.
Er moet een vast ritme in de kleurcyclus zijn. Het aantal kleuren dat er in één kleurcyclus is is niet belangrijk, het kan 3 kleuren zijn of 10 kleuren, maakt niet uit. Wat belangrijk is, is dat ze telkens op dezelfde manier zijn georganiseerd. Bijvoorbeeld, garen met Kleur A, Kleur B en Kleur C moet een vast ritme hebben A-B-C–A-B-C–A-B-C etc.
Ik ben tot de conclusie gekomen dat de lengte van ieder kleursegment niet belangrijk is, maar Planned Color Pooling is makkelijker als de kleursegmenten wat korter zijn. Hoe langer een kleursegment is, hoe belangrijker het wordt om een constante draadspanning te hebben om het juiste effect te krijgen. Planned Pooling is het makkelijkst als ieder kleursegment 10 tot 20cm lang is, maar ik heb het al laten werken met kleursegmenten tot 2m. Draadspanning is het toverwoord hier.
Indien één kleurcyclus meer dan 20 meter is, kun je Planned Color Pooling beter niet proberen. Vertrouw me maar.

Hier zie je een voorbeeld van de kleurcyclus van het kleurverloop garen Scheepjes Invicta Matterhorn. Zoals je kunt zien zijn sommige stukken van de cyclus langer dan andere; dit geeft niets. Het betekent gewoon dat sommige van je strepen breder zullen zijn dan andere.

Vereisten voor je werk

Wat veruit de belangrijkste vereiste is, is gelijkmatigheid. Je draadspanning moet zo constant zijn als mogelijk. Hoe langer de kleurcyclus, hoe belangrijker een gelijkmatige draadspanning is, want variaties in draadspanning leiden tot ongewenste variaties in de uitlijning. In het ergste geval verandert je spanning dusdanig dat grote sprongen in de strepen te zien zijn.

Dit is wat er bij mijn eerste poging tot Planned Pooling gebeurde. Zie je hoe de strepen opeens een grotere stap maken in de laatste 3 rijen? De meest duidelijke punten heb ik met de pijlen aangegeven, maar er zijn meer plekken waar je een sprong in de strepen kunt zien.

Ik denk dat een verandering in mijn draadspanning verantwoordelijk is voor de sprongetjes, maar het kan ook zijn dat er variaties zijn in de lengte van de kleursegmenten tussen de verschillende kleurcycli. Het is bijna niet te voorkomen dat bij lange kleurverloop garens er een kleine variatie is tussen de lengtes van de verschillende kleursegmenten. Persoonlijk vind ik het niet erg als er kleine sprongetjes zijn. Ik vind het eigenlijk nogal leuk en speels.

Nog iets dat heel belangrijk is, is om alle goedbedoelde adviezen over hoeveel steken je nodig hebt te negeren. De hoeveelheid steken die je nodig hebt per kleurcyclus hangt namelijk af van welk garen je gebruikt, welk lotnummer je garen heeft, de steek die je gebruikt, de maat haaknaald die je gebruikt, je persoonlijke draadspanning en misschien ook wel je humeur van de dag. Dus, negeer alle adviezen zoals “werk 10 stokjes” of “haak 20 lossen” of iets dergelijks. De hoeveelheid steken die je nodig hebt is persoonsafhankelijk. Het beste dat je kunt doen is aanpassen terwijl je bezig bent. Ik leg zo uit wat ik daarmee bedoel.

Mijn manier van werken voor Argyle Planned Color Pooling

Ik heb mijn eigen manier ontworpen om Planned Pooling voor elkaar te krijgen..

Kijk goed naar je garen en ontdek de kleurcyclus.
Maak een opzetlus op je haaknaald bij de startpunt van een kleurcyclus. Kies een punt dat makkelijk te herkennen is, bijvoorbeeld een duidelijke overgang van roze naar blauw. Iets dat niet te missen is.
Werk één rij opzet halfstokjes voor 2 volle kleurcycli. Deze opzetrij is niet deel van je patroon. Het is eigenlijk rij 0 in het schema hierboven. Stop met de opzetsteken als je een lus op je haaknaald hebt in dezelfde kleur als waarmee je begonnen bent in stap 2.
Keer je werk en werk nu één kleurcyclus in het patroon dat je wilt werken. Stop dus als je weer dezelfde kleur lus op je haaknaald hebt als in stap 2. Dit is rij 1 van het schema hierboven.
Haal 1 steek uit. Als je een groepje steken hebt dat je telkens herhaalt, haal dan 1 groepje uit.
Keer je werk en herhaal je patroon tot eind van de rij. Dit is rij 2 in het Argyle schema hierboven.
Keer je werk en herhaal je patroon voor zoveel rijen als je wilt. Na ongeveer 10 rijen zal het begin van je kleurpatroon zichtbaar zijn.
HOUD JE DRAADSPANNING CONSTANT!
Hecht een nieuwe bol aan bij het juiste punt in de kleurcyclus.
Ga door tot je werk zo groot is als je het wilt hebben. Hecht af en werk je draad weg.
Er zullen verschillende opzetsteken zijn die je niet hebt gebruikt. Knip de opzetsteken op ongeveer 10cm van je werk af. Maak de overgebleven opzetsteken los en werk de draad die zich vormt weg.

Video

Ik heb alles dat ik tot nu toe heb uitgelegd ook in een video gezet. Deze video is echter in het Engels.

Nieuwe draad aanhechten

De kans is groot dat je meer dan één bol garen nodig zal hebben om een project te maken, maar hoe hecht je een nieuwe bol aan? Geen paniek. Volg deze stappen en het komt vast goed.

Vind het eindpunt van een kleurcyclus van je oude bol garen. Knip je draad door 20cm na het eind van de kleurcyclus.
Vind het beginpunt van de kleurcyclus van je nieuwe bol garen. Knip de draad door 20cm voor het begin van de kleurcyclus.
Knoop de twee draden samen waar de kleurcyclus van de ene bol eindigt en de nieuwe begint.
Haak nu gewoon door en haak over de knoop heen.
Wanneer je een aantal rijen hebt gehaakt, maak de knoop los en werk de draden weg.

LET OP: Je moet een nieuwe kleurcyclus aanhechten als je een knoop in je garen tegenkomt. Ik het kan je op een briefje geven dat er rare sprongen in je Planned Pooling zal zijn als je gewoon doorwerkt. Knip de knoop eruit en hecht op de juiste plek een nieuwe kleurcyclus aan.

Mijn uitdaging: een Planned Color Pooled deken

Ik ben de uitdaging aangegaan om een deken te maken waarbij ik Planned Color Pooling gebruik met Scheepjes Invicta Matterhorn. Matterhorn heeft een relatief lange kleurcyclus wat betekend dat mijn draadspanning heel gelijkmatig moet zijn. In het kort heb ik een rij opzet halfstokjes gehaakt, daarna een rij stokjes, 1 steek uitgehaald, en daarna doorgegaan met rijen stokjes. Ik heb een kleine start gemaakt en ik ben echt helemaal weg van het patroon dat onder mijn handen aan het groeien is. Dit is trouwens echt een geweldig werkje voor als je TV kijkt. Je hoeft niet na te denken, gewoon lekker doorhaken.

Veel liefs,
Esther

Follow me on
Facebook, YouTube, Ravelry, Instagram

This post contains affiliate links. Please read my disclosure and copyright policy. All opinions are my own and I only link to products I use or would use. Thank you for using the links on my blog and supporting my work.

Discover more from It's all in a Nutshell Crochet

Subscribe to get the latest posts to your email.